'The big five' sloopt de markt
Columns | Door Max de Jong
Geplaatst: 15-02-2016
 Alle positieve berichten over omzetstijging en verbetering ten spijt, moet ik constateren dat de bouw nog steeds in zwaar weer zit. De afgelopen decennia hebben de vijf grootste aannemers met hun drang naar meer omzet de bouw gesloopt. Met hun honger naar meer omzet drukken de grote aannemers de middelgrote en kleine partijen uit de markt. Met het credo ‘omzetvolume creëert inkoopvoordeel en verhoogt de marges’ hebben vooral de grote beursgenoteerde aannemers onherstelbare schade aangericht aan de hele bouwkolom.
Als we kijken naar de totale omzet van de vijf grootste aannemers valt op dat zij samen 66 procent van het totale marktvolume van de top vijftig invullen (bron: PwC, Cobouw 50). Bij een nagenoeg gelijkblijvende omzet van ‘the big five’ over 2014 zien wij een verdere daling van het netto rendement. Dit betekent dus dat de omzet ten koste van een gezonde marge, kunstmatig hoog wordt gehouden. Het kan dus niet anders dan dat dit ten koste gaat van de omzet van andere kleinere spelers. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn, maar als deze omzetstijging ten koste gaat van gezonde marges heeft dit wel degelijk een grote impact. Zolang aannemers nog steeds tegen kostprijs of zelf onder de kostprijs op grote schaal projecten aannemen betekent dit dat de marges onder druk komen te staan. Alle partijen die verder in de keten zitten, moeten vervolgens bloeden voor het roekeloze gedrag van de grote spelers.
Dit vertaalt zich onder meer in het alarmerende bericht dat zzp-ers niet profiteren van de aantrekkende markt. Een groot aantal zzp-ers heeft het afgelopen jaar meer uren gedraaid, maar niet meer verdiend. Met andere woorden de tarieven staan onder druk. De slechte prijzen van projecten worden afgewenteld op de steeds groter wordende groep zzp-ers in de bouw. Aannemers dumpen op grote schaal hun personeel en huren goedkope krachten in. Sinds het begin van de crisis is het aantal CAO-medewerkers in de bouw afgenomen van 170.000 naar 100.000. Ook architecten, adviseurs, onderaannemers en toeleveranciers klagen over slechte prijzen en flinterdunne marges.
Ik durf dan ook te stellen dat er op dit moment onder de streep geen euro wordt verdiend in de bouw. Dat er zelfs per saldo verlies wordt geleden. Het trieste bewijs is de som van de resultaten van de vijftig grootste bouwbedrijven van Nederland over 2014.
De gemiddelde netto marge van de top vijftig bouwbedrijven over 2014 bedraagt nog geen 2 procent, terwijl dit in 2013 nog 2,4 procent bedroeg en inmiddels zijn de marges in 2015 verder verslechterd. Op een totale omzet over 2014 van 28 miljard euro werd nog geen 500 miljoen euro verdiend! Het is te hopen dat het bestuur van ‘the big five’ tot inzicht komt en hun koers wijzigen voordat de grootste bouwers ook de grootste slopers van Nederland worden.
Ing. Max de Jong is Directeur bij Bouwformatie
Overig Columns
|