Amerikanen hadden lef om écht toekomstgericht te denken
Columns | Charles Groenhuijsen
Geplaatst: 29-04-2019
 Kunnen Amerikanen iets van Nederlanders leren? Jazeker, wat zou het fijn zijn als in Amerika de infrastructuur even glanzend en modern was als in ons land. En eh, kunnen Nederlanders iets van Amerikanen leren? Jazeker, wat zou het fijn zijn als wij in Nederland qua infrastructuur sommige voorbeelden van de Amerikanen wat eerder hadden opgevolgd.
Ik heb de treinrit vaak gemaakt: Van Washington naar New York. Zeker 10 minuten voor aankomst op Pennsylvania Station in het hartje van Manhattan duik je een tunnel in. Die gaat eerst onder de rivier de Hudson door en daarna onder de torenhoge bebouwing van Manhattan. Het razend drukke station ligt diep onder de grond. Er bovenop staat het fameuze Madison Square Garden, een overdekt stadion vergelijkbaar met onze Johan Cruijff Arena.
Even eerlijk: We moeten als Nederlanders jaloers zijn op de Amerikanen. Die hadden meer dan 100 jaar geleden al een vooruitziende blik en legden dit station toen al ondergronds. Evenals hun uitgebreide metrosysteem. New York was nooit zo tot bloei gekomen als al het verkeer dat nu onder de grond plaats vindt al die tijd bovengronds had gemoeten.
Wat is de les? Geld uitgeven aan infrastructuur loont altijd. Wat zou Nederland zijn zonder de polders (vanaf de 13de eeuw) en kanalen en sluizen (vanaf de middeleeuwen)? Of neem de Afsluitdijk (waarom hebben de ze daar in 1933 niet meteen een treinrails aangelegd?), de Deltawerken en ons dichte net van snelwegen en treinverbindingen.
Maar een brede toekomstvisie? Mwah. Waarom hebben we in ons dicht bevolkte landje (bijna nergens ter wereld wonen zo veel mensen per vierkante kilometer) niet eerder verzonnen dat we veel meer onder de grond moeten stoppen. Ja, dat is een helse klus. Als je een schop in de grond steekt zit je meteen in het (grond)water. Maar we hebben de beste water-ingenieurs ter wereld (als ze al niet adviseur zijn in de VS).
Stel je voor dat we onder de zuidas in Amsterdam (de duurste vierkante meters van Nederland) hadden gedaan wat we nu bij Utrecht hebben: De Leidse Rijn-tunnel waar een hele wijk bovenop staat. Maastricht is ook een mooi voorbeeld: Limburgs lef creëerde een tunnel van ruim 2 kilometer en prachtige nieuwe woonwijk (“De Groene Loper”).
Utrecht CS is net onder handen genomen. Kijk eens op de kaart van Utrecht (en bijna elke andere stad). Het spoor snijdt een stad meedogenloos in tweeën. Alsof er dwars door je huiskamer een diepe greppel van twee meter breed loopt.
Dat kan ánders als je politiek de ballen hebt om écht toekomstgericht te denken. De stedelijke bevolking blijft groeien als een dolle. Mooi hoor het plan in Utrecht om nu bovenop bestaand spoor huizen te bouwen. Maar tikkeltje laat. En ook een halve oplossing: Waarom niet echt onder de grond? Toch? Onbetaalbaar? Ja, volgens de normen van nu. Maar over 20 jaar zijn we onszelf reuze dankbaar. En over 100 jaar zijn we er blij mee zoals ze in steden als New York, Parijs, Londen en Moskou nu nog dankbaar zijn voor het bestuurlijke lef van meer dan 100 jaar geleden. Wat het metrostelsel daar toen kostte? Dat zijn ze daar al láng vergeten.
Charles Groenhuijsen
Reageren? CharlesGroenhuijsen@gmail.com
Overig Columns
|