Laat de bouw niet stikken
Columns | Door Jan-Paul Schop
Geplaatst: 03-12-2019
 Het stikstofdossier begint op de spreekwoordelijke doos van Pandora te lijken. Sinds de Raad van State door haar afwijzing van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) de deksel van de doos heeft gehaald, wordt het probleem alsmaar groter. En eerlijk is eerlijk, de maatregelen die het kabinet tot dusverre heeft genomen zijn dusdanig halfbakken dat die deksel nog niet zo één, twee, drie weer terug op de doos zit.
In de tussentijd zucht en steunt de bouwsector onder de verlammende stikstofdiscussie. Naar verluidt liggen er momenteel 18.000 bouwprojecten nagenoeg stil. Een blik op het aantal afgegeven vergunningen laat zien dat de bouwproductie volgend jaar met hangen en wurgen op zo’n 47.000 woningen uitkomt. De rekenaars onder ons hebben al berekend dat dit alles een schadepost voor de sector betekent die ergens tussen de zes en veertien miljard euro ligt. Tevens staan door dit dossier bij elkaar een slordige 70.000 banen op de tocht. En we weten inmiddels uit ervaring met de laatste crisis, dat wie eenmaal de sector verlaat niet zo snel meer terugkeert.
Het is duidelijk dat we hier te maken hebben met een flinke crisis. Het zure is echter dat de bijdrage die onze sector aan het stikstofprobleem bijdraagt met minder dan één procent praktisch te verwaarlozen is. De maatregelen die er tot dusverre zijn getroffen hebben een hoog ‘pappen en nathouden’ gehalte en houden de veeteelt, met afstand de grootste stikstofveroorzakers, nog het meest uit de wind. Niet alleen wordt hierdoor het probleem voor de bouw door minder projecten, meer faillissementen en uitstroom van de werkgelegenheid groter. Ook voorzie ik voor de lange termijn problemen. Er ligt immers een forse verduurzamingsoperatie in het verschiet. Met Europa is nu eenmaal afgesproken dat we in 2050 een CO2-neutrale bebouwde omgeving hebben. Dat is onder normale omstandigheden al een flinke uitdaging, laat staan in de huidige situatie als we veel vakmensen dreigen te gaan verliezen als er niet snel serieuze maatregelen door de regering worden genomen.
Vooropgesteld, de bouw heeft natuurlijk zelf óók een duidelijke taak. Zoals ik in mijn vorige column reeds aangaf is het aannemen van een afwachtende houding de dood in de pot. De sector heeft zich door het stikstofdossier laten overvallen. Al in een veel eerder stadium was immers te voorzien dat Nederland op de vingers zou worden getikt over de wijze waarop er met het stikstofdossier werd omgesprongen. De sector had daar al op moeten voorsorteren door te werken aan bijvoorbeeld elektrisch transport of slimme logistieke concepten waardoor de stikstofuitstoot gedurende de bouw wordt teruggedrongen naar 0, waardoor het stikstofdossier voor de bouw geen betekenis zou hebben. Daarvoor is het uiteraard nog niet te laat maar moet men wél aan de gang.
En als we toch bij het woord moeten zijn aangekomen, het kabinet moet zich echt gaan realiseren dat wanneer het slecht gaat met de bouw, het vooral ook slecht gaat met de economie. De bijdrage van de bouw aan het bruto nationaal inkomen is nu eenmaal fors en vele malen groter dan wat de veeteelt bijdraagt. En willen we de gebouwde omgeving verduurzamen, dan is de bouw onmisbaar. Harde maatregelen nemen is nooit leuk maar zoals in dit geval maken zachte heelmeesters wel hele stinkende wonden. Kortom, laat de bouw en daarmee uiteindelijk de hele maatschappij, niet stikken.
Jan-Paul Schop
Managing Director USP Marketing Consultancy
USP Marketing Consultancy is een toonaangevend marktonderzoeksbureau voor de bouwsector, de installatiesector, de doe-het-zelfsector en de woonsector.
Overig Columns
|