Parlementaire enquête over aardgasaffaire?
Columns | Door Max de Jong
Geplaatst: 20-01-2021
 Over dertig jaar zijn alle gasleidingen uit de straten verdwenen. Onze geïsoleerde huizen worden verwarmd door restwarmte uit de industrie en warm water uit diepe gaten in de grond. We koken elektrisch en rijden in elektrische of door waterstof aangedreven auto’s. Grote delen van de Noordzee zijn volgebouwd met windparken en weilanden zijn getransformeerd tot enorme zonneweides die ons van de nodige stroom voorzien.
Sciencefiction? Integendeel. Ons inmiddels demissionaire kabinet schetst dit toekomstbeeld in de Energienota. In 2050 moet Nederland de uitstoot van schadelijke broeikasgassen tot bijna nul procent hebben teruggebracht. Dat hebben we immers afgesproken tijdens de klimaatconferentie in Parijs in 2015 en vastgelegd in het Akkoord van Parijs. Henk Kamp, toenmalig minister van Economische Zaken maakte begin 2016 bekend dat Nederland afstevent op vrijwel aardgasloze toekomst.
Twee jaar later deed zijn opvolger Eric Wiebes er een schepje bovenop door te besluiten om al in 2022 de gaskraan dicht te draaien. De aardgaswinning moest versneld worden afgebouwd en de bestaande woningvoorraad van zeven miljoen woningen vervroegd van het gas af. De vertrouwde CV-ketel werd door Wiebes in de ban gedaan. “Ik raad mensen nu aan om niet een klassieke CV-ketel aan te schaffen”, aldus de minister van Economische Zaken en Klimaat in 2018. Voor de goede orde, Wiebes nam deze besluiten niet omdat hij een zo’n ‘groen’ hart heeft en niet tot 2050 kan wachten. Nee, deze actie was vooral ingegeven door het feit dat hij de problemen in Groningen, ontstaan door de aardbevingen, maar niet onder controle kreeg.
Inmiddels is duidelijk dat de transitie zowel technisch als economisch nogal wat voeten in de aarde heeft. We zijn nu drie jaar verder en behalve een paar dure proefprojecten van woningcorporaties is het nog niet of nauwelijks gelukt om bestaande particuliere woningen van het gas af te krijgen. De kosten zijn (nog te) hoog en de aanpassingen te ingrijpend. Ook ontbreekt het aan voldoende capaciteit om de transitie op grote schaal door te kunnen voeren. Kortom, de conclusie kan niet anders zijn dat de plannen veel te rooskleurig zijn ingeschat en de beslissing om vervroegd van het gas af te gaan, veel te snel genomen is.
Inmiddels is het proces wel al in gang gezet en daarmee onomkeerbaar. Zo zijn we in een hele korte tijd van een gas producerend land verworden tot een gas importerend land. Daarmee hebben we ons goedkope efficiënte en relatief schone lokaal geproduceerd aardgas ingeruild voor duur en minder schoon exportgas dat ook nog eens van heel ver moet komen.
Maar nog het allerergste is dat de schades die door de gaswinning zijn ontstaan nog steeds niet zijn opgelost. Gedupeerden wachten namelijk nog immer op compensatie. Er wordt alleen over gesproken en degenen waar het om gaat worden van het kastje naar de muur gestuurd. Heeft u nu ook een déjà vu? Kan kloppen, dit hebben we onlangs in een ander dossier ook gehoord. Tijd voor een volgende parlementaire enquête en ik heb er ook al een naam voor, de Aardgasaffaire met als hoofdrolspeler Eric Wiebes.
Ing. Max de Jong is directeur bij Archidat Bouwformatie
Lees ook de eerdere column: Woningbouw van infuus overheid?
Overig Columns
|